Sprzedaż z wolnej ręki to forma sprzedaży stosowana w postępowaniu upadłościowym lub w egzekucjach majątkowych. Przedmiotem takiej sprzedaży mogą być zarówno ruchomości, jak i nieruchomości. W pierwszym przypadku, decyzję o sposobie sprzedaży podejmuje upoważniony do tego komornik. Wymaga się tutaj również zgody dłużnika, do którego ruchomość ta należała i ustalenia przez niego ceny minimalnej. Aby sprzedaż ruchomości mogła się odbyć, musi upłynąć 14 dni od dnia jej wyceny. Procedurom tym nie podlega łatwo psująca się ruchomość oraz inwentarz żywy. Jeśli chodzi o nieruchomości, aby doszło do jej dopuszczenia do sprzedaży, muszą być spełnione pewne wymagania. Nieruchomość nie może być obciążona przez żadne prawo, a jej cena minimalna nie może być niższa niż wartość ustalona przez biegłego.
Do sposobów sprzedaży zajętej nieruchomości należy licytacja komornicza, przetarg, którym zajmuje się syndyk lub właśnie sprzedaż z wolnej ręki. W ten sposób można sprzedać niezabudowaną nieruchomość gruntową nieobciążoną lub obciążoną na rzecz osób trzecich oraz nieruchomość z budynkiem mieszkalnym lub użytkowym. Tryb poszukiwania nabywcy takiego przedmiotu egzekucji wskazuje dłużnik w porozumieniu z wierzycielem. W przypadku braku zgodności pomiędzy nimi w tej kwestii, decyzję taką podejmuje sąd. Zajętą nieruchomość można sprzedać z wolnej ręki jedynie w ciągu miesiąca po zakończeniu jej opisu i oszacowaniu, później podlega ona licytacji.
Sprzedaż z wolnej ręki przewiduje zarówno Kodeks Postępowania Cywilnego, jak i Prawo Upadłościowe i Naprawcze. Na podstawie decyzji sądu ustala się czas oraz zakres korzystania z zajętej nieruchomości przez dłużnika. Nie ma przy tym żadnych wytycznych, które mogłyby wpłynąć na decyzję sędziego prowadzącego postępowanie. Ważne jest, aby nie występowały przy tym żadne przeszkody w sprzedaży nieruchomości przez syndyka. Pierwszym etapem tego procesu jest oszacowanie masy upadłości oraz przygotowanie planu likwidacyjnego. W prawie upadłościowym decyzję o sprzedaży z wolnej ręki podejmuje sędzia-komisarz, po zgłoszeniu wniosku przez syndyka. Do niego należy także obowiązek określenia warunków i sposobu sprzedaży. Kolejnym etapem jest negocjacja ceny pomiędzy syndykiem a osobą zainteresowaną kupnem nieruchomości.